North by Nortwest (1959)

Deze vond ik in 4K op Bol.com. Een van mijn all-time favorites, dus meteen in het winkelmandje en tijd om deze klassieker te herbekijken. Hij belandde in mijn brievenbus drie weken later, een Franse steelbox editie met – ook al staat het niet op de hoes – Nederlandse ondertiteling.

Kaplan op de vlucht

Gary Grant speelt een zakenman die van aanpakken weet, gescheiden is en duidelijk nog een heel hechte band heeft met zijn kritiek spuiende moeder (iets wat wel vaker voorkomt in Hitchcockfilms). Hij geeft zijn moeder een verkeerde afspraak mee via zijn secretaresse en wil dit in een restaurant rechtzetten, en daar begint een volgende vergissing, twee duistere figuren nemen hem voor een zekere “Kaplan” aan en ontvoeren hem. Thornhill ontsnapt ternauwernood en zal zelf moeten uitzoeken wie die Kaplan is. 

North by Northwest is een van de meest ludieke en sexy films die Alfred Hitchcock maakte. Vooral de dialogen en het spel tussen Gary Grant ‘Roger Thornhill’ en Eva Marie Saint ‘Eve Kandell’ zijn geweldig. Waarbij Gary Grant zelfs in een besmeurd kostuum en na een salvo kogels er nog steeds stijlvol uitziet en met alle druk die op zijn schouders rust even charmant blijft, wat een heerlijke acteur. Martin Landau en James Mason zijn er trouwens de ‘bad guys’, ook twee mooie rollen van deze klasbakken.

Een meesterwerk

De 4K versie laat de op VistaVision-film gedraaide beelden, met de beroemde Panavision-lenzen, mooi tot z’n recht komen: rood is ook echt rood, en de beelden zijn loepzuiver.

Voor de rest zien we het gouden trio op zijn hoogtepunt: de schitterende muziek van Bernard Hermann (wiens laatste score die van Taxi Driver was), de ‘onzichtbare’ montage van George Tomasini en een strakke fotografie van Robert Burkes. Dit minutieus georkestreerd door de meester zelve. Alles wat een klassieker in entertainment moet hebben, heeft deze film.

Ik gebruikte de film in mijn lessen niet alleen om te wijzen op al dat filmisch moois, de zalige dialogen maar ook voor de continuïteitsfoutjes – zoals in de scène op de trein, waar hij het ene momenten een glas vasthoudt en het andere niet meer. Misschien daarom dat Hitchcock het er toch in liet; soms is de timing en het acteren belangrijker dan zulke details. Die treinscène is trouwens één grote paringsdans, heerlijk gemaakt.

Een streepje dialoog –

Eve Kendall: It’s going to be a long night.
Roger Thornhill: True.
Eve Kendall: And I don’t particularly like the book I’ve started.
Roger Thornhill: Ah.
Eve Kendall: You know what I mean?
Roger Thornhill: Ah, let me think. Yes, I know exactly what you mean.

Een andere memorabele scène is die met het vliegtuigje in het graanveld die traag wordt opgebouwd maar toch niet verveelt. Het is een waar kunststukje, minutenlang, zonder muziek, enkel wanneer het vliegtuigje crasht, dan zet de muziek groots in. Voorts zijn er nog de leuke symbolische details zoals het mini-scheermesje waarmee hij zich scheert naast een man met een klassiek scheermes met groot lemmet.

Je moet er wel bijnemen dat men in die tijd nog geen camera’s overal had en gezichtsherkenning, Big Brother was nog niet zo dichtbij als nu, en dus was het makkelijker om te ontsnappen aan de politie.

North by Northwest is tijdloos, klassiek en heeft alles wat een goed verhaal moet hebben: spanning, wendingen, liefde en liefde voor het vak. De scenarist Ernest Lehman wilde hiermee “the Hitchcock picture to end all Hitchcock pictures” schrijven, en misschien is dat hem wel gelukt ook.

Trailer 4K: