Zozo

Vluchtverhaal door de ogen van een kind

Een jeugdfilm over een tienjarige vluchtelingenjongen, Zozo. Hij komt uit Libanon en tracht er zo goed als het kan met zijn ouders en vriendjes een normaal leven te leiden. Dit leven wordt met de regelmaat verstoord door raketinslagen en schoten. Tot ook zijn ouders het beu zijn en besluiten naar Zozo’s oma en opa in Zweden te vertrekken. Tot het noodlot toeslaat en Zozo gedwongen is om alleen naar Zweden te gaan.

Onderweg leert hij nog de mooie Rita kennen, maar moet uiteindelijk ook haar loslaten. Eenmaal in Zweden stopt de oorlog niet. Wat het paradijs leek te zijn voor hem, wordt een ander soort oorlog. Een van verschillen die niet aanvaard worden. Jongetjes die nu eenmaal iedereen die anders is, praat of er anders uitziet willen aanpakken maken hem het leven moeilijk op school. Veel tijd om zijn trauma’s te verwerken krijgt hij niet. Een nieuw soort strijd breekt aan. Gelukkig heeft hij zijn rechtdoorzee opa en zijn zachte oma. Maar Zozo is anders en wil geen oorlog meer, ook niet waar hij nu is…

Een authentiek verhaal

De film wordt mooi verteld door de regisseur Josef Fares. Hij vluchtte zelf vanuit Libanon toen hij elf was en dat voel je ook, hij weet waarover hij het heeft. Het is geen film bedoeld voor de vluchteling. Voor de westerling is het dan weer wel een visueel hulpmiddel om je meer te kunnen inleven in hoe het is om te moeten vluchten en in een land terecht te komen waarin je alleen maar kan hopen dat ze jou ook een kans zullen geven.

Fares, die ondertussen hoge ogen gooit met een heel aparte game (zelfde thema),  greep deze kans en maakte er een haast magisch realistische film van, waarin Zozo zich onder andere optrekt aan een kuikentje en een grote oranje bol in de hemel. Het magisch realisme, het personage van de opa en de levendige ogen van deze jonge acteur maken het zware thema net iets lichter. De regisseur baadt het allemaal in verzorgde close-ups en mooie vergezichten van een haast idyllisch Libanon in het begin (in groot contrast met de stukgeschoten gebouwen) en een even idyllisch ogend Zweden op het einde van de film.

Ondersteund door typische Arabische klanken vertelt Jozef Fares een verhaal dat bij momenten echt raakt, omdat dit nog steeds dagelijks gebeurt en die jongen wel eens heel dichtbij zou kunnen wonen. Een jongen die hunkert naar wat positieve aandacht en kansen.

Verplicht op school

Een klein pareltje uit 2005 en nog steeds erg actueel. Een film die in elke school zou moeten vertoond worden. Als je dit programmeert met een goed gekaderde les én met een getuigenis van iemand die het echt meemaakte, kan het onze wereld (die het enkel kent van wat de media op ons afslingert) misschien een tikkeltje ruimer en verdraagzamer maken omtrent deze problematiek.